Fietsen door de proeftuin van Zweden

Ontdek Zweden
Frits Meyst / WideOyster.com

Dankzij 3 fietsroutes met een totale lengte van 900 km kun je in het zuiden van Zweden je lol op. Wij fietsten de Sydostleden (274 km). Een route langs eeuwenoude appelboomgaarden en dorpjes uit een Neurenbergse speelgoedwinkel. Tegelijk is de zee nooit ver weg.

We zijn begonnen in het kleurijke kustplaatsje Simrishamn en rijden al snel door een landschap waarin de lijnen licht glooien. Graanvelden, lavendel, zonnebloemen. Zo nu en dan duikt er aan de einder een wit kerkje op, in het zwerk een zwarte wouw, aan de waterkant een groepje kraanvogels. Bomen vol in bloei. Lijsterbessen. Hoe voller, zeggen ze hier in Zweden, des te strenger de winter. Maar het is nog lang geen winter. Het is prachtig nazomerweer, geen wolkje aan de lucht. Ideaal fietsweer dus. We fietsen de Sydostleden, letterlijk vertaald de zuidoostroute.

Start en finish (of net andersom natuurlijk) zijn Simrishamn in het zuiden van Skåne en de groene stad Växjö in de provincie Småland. Vanaf het fietspad kun je genieten van de vergezichten over het meer Åsnen, Mörrum Kronolaxfiske, de archipel van Blekinge, het waterrijk van Kristianstad en de appelboomgaarden in Kivik. De route is overal goed gemarkeerd, grotendeels verhard, vrij van verkeer en is verbonden met hubs voor transport. Pittige klimmen zitten er niet tussen. Langeafstandsfietsen is nog nooit zo relaxt geweest.

Frits Meyst / WideOyster.com
Frits Meyst / WideOyster.com

ZANDVULKAAN

Met nog geen 9 km op de teller rijden we Vik binnen, een oud vissersdorpje met vakwerkhuizen die stuk voor stuk strak in de lak staan en in elk voortuintje wiegende stokrozen. De Italiaanse reiziger Edmondo de Amicis zou zeggen: ‘Een stadje uit de etalage van een Neurenbergse speelgoedwinkel.’
Ooit vertrokken hier zeelieden die handeldreven tot ver voorbij Europa. Nu laat een vrouw haar hondje uit. Meer gebeurt er niet in Vik. Tot er een groep jongeren voorbijfietst, studenten geologie. Het slaperige Vik is juist een heel bijzondere plek, krijg ik uitgelegd. Ik fiets de jongens achterna en stuit 200 meter verder, wanneer ik het strand oploop op een bijzonder geografisch fenomeen: Prästens Badkar (het bad van de priester), een indrukwekkende zandvulkaan van 50 miljoen jaar oud.
Het gebeurt vaker tijdens de fietsroute. Let maar op. De Sydostleden is een fietsroute die elke tien kilometer verrast, je laat terugschakelen en afstappen. Bijvoorbeeld voor het plukken van een appel of het maken van een foto voor een romantisch doorkijkje naar zee. Wat je ruikt is appelbloesem. Overal kun je aanschuiven: bij boeren, kruidentelers. En overal krijg je een spectaculaire variëteit aan ecologische juweeltjes voorgeschoteld.

Frits Meyst / WideOyster.com

COME HUNGRY

Come hungry, zouden we willen adviseren, want Skåne is de proeftuin van Zweden. Wij stappen af in Andrarum voor onze eerste fika in Kaffestugan Alunbruket, een van de oudste restaurants van Skåne. Na Vik maakt de Sydostleden een lus landinwaarts en word je door gerinkel van koffiekopjes naar een sapgroene theetuin gelokt. We bestellen smoothies van valfruit, maar daarna wordt het lastig. Twee blonde meisjes, ogenschijnlijk weggelopen uit Alice in Wonderland, nemen de bestelling op, maar wat wordt het? Ga ik voor de handgemaakte kaneeltaart – de classic cinnamon bun – of voor de worteltaart met frambozen?

Frits Meyst / WideOyster.com

PALINGKUST

Terug in het zadel wachten de bossen van Skåne. Af en toe pakt de route stukjes kust mee: de Ålakust, de beroemde palingkust die zich uitstrekt van Åhus tot Stenshuvud. Al eeuwenlang slepen mannen als Mats en Max hier de aal binnen, tegenwoordig keurig volgens Europese richtlijnen natuurlijk, want het goud van de Baltische Zee is schaars. Wat is het zand hier trouwens wit, en wat is die Baltic helder. Nooit geweten dat Zweden zijn eigen Rivièra heeft. Nergens toeristen ook. Alleen de tweelingbroers Mats en Max. De heren vissen al zestig jaar, waarvan twintig jaar op zee. Altijd samen trouwens. Wanneer ze ons spontaan uitnodigen aan de dis in hun vissershuisje aan het strand, komen al snel de verhalen op tafel – en de wodka. Mats begint. ‘Helan går, Sjung hopp faderallan lallan lej, Helan går…’ Het is het beroemdste drinklied van Zweden. We verstaan er geen letter van, maar iets in ons zegt: ad fundum.

Frits Meyst / WideOyster.com

ABSOLUT WODKA

Opgeladen fietsen we aan het einde van onze eerste fietsdag Åhus binnen, het best bewaarde middeleeuwse stadje van Zweden, ooit bekend om zijn drie zonden: eel, snuff & spirits. Paling, tabak en wodka. Het wordt hier allemaal geproduceerd en verkocht. De dames en heren van de marketingafdeling doen hun stinkende best ons te doen geloven dat er tegenwoordig drie andere zaken aantrekkelijk zijn in Åhus, te weten: handbal, zwemmen en roomijs, maar daar trappen we natuurlijk niet in. We zijn in de stad waar sinds 1906 Absolut Vodka gemaakt wordt. De fabriek – hier ‘The Church’ genoemd – is een landmark van de buitencategorie. Wanneer je erlangs fietst, ga je het vanzelf neuriën: ‘Helan går…’

900 KM

De volgende dag fietsen we naar Kristianstad. Vanuit Åhus slechts 18 kilomter, dus een sprongetje. Het traject is vooralsnog minder mooi dan gisteren, maar de eindbestemming loont: een door de Deense koning Christian IV in 1614 gestichte renaissancestad omringd door water, nu een Unesco-biosfeerreservaat. Er is een bezoekerscentrum met Guggenheim-allure en je kunt er een boottochtje maken om met eigen ogen te zien hoe de visotter zwemt. Maar wij moeten door. Langs de duizend eilanden tellende archipel van Blekinge, dat ‘kalm water’ betekent terug op koers met als eindbestemming Växjö, de groene stad in Småland, waar de Sydostleden eindigt.

Frits Meyst / WideOyster.com

Ik was nog nooit in Zweden geweest, laat staan in het zuiden van Zweden dat iedereen – naar het schijnt – altijd overslaat. Zonde, want na twee dagen fietsen door Skåne smaakt Skåne naar meer. Volgend jaar misschien de Kattegattleden (370 km) maar eens fietsen en het jaar erop de Sydkustleden (260 km). Bij elkaar opgeteld heb ik dan 900 km bij elkaar gepeddeld en ben ik in alle delen van Skåne geweest: het zuiden, westen en oosten.

Tekst: Nicolline van der Spek

ZELF OP REIS?

De beste tips en praktische informatie vind je op de websites van Skåne, Småland en West-Zweden. Reis vanuit Nederland gemakkelijk naar Zweden met de ferries van Scandlines. Of bekijk het reisaanbod naar Zweden van Buro Scanbrit.